Kosova ve Sırbistan arasında plaka krizi

Kosova genelinde 4 bölgede düzenlenen kaçakçılık operasyonları tepki çekti. Kuzeydeki Mitrovica kentinde operasyonlara tepki gösteren Sırplar ile polis arasında tansiyon yükseldi. Sırplar polise taş ve yabancı nesne fırlatırken, polis ise öfkeli kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Şiddet olaylarının yaşandığı kentte bir aracın camlarının kırıldığı görüldü. Sırbistan medyası da Kosova polisinin Mitrovica'da kaçakçılığa karşı bir eczane ve bazı dükkanlara baskın düzenlemesinin ardından kentteki durumun "son derece gergin" olduğunu bildirirken, can kaybı yaşanmadığını aktardı.

Kosova-Sırbistan gerginliği
Kosova, 2008 yılında Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Ancak ülkenin kuzey kesiminde kalan yaklaşık 50 bin Sırp, Priştine makamlarını tanımayı reddediyor ve Belgrad'ı başkentleri olarak görüyor. Kosova-Sırbistan ilişkileri, son 10 yılda Avrupa Birliği'nin öncülük ettiği diyaloğa rağmen gerginliğini koruyor.

12 gün süren plaka krizi
İki ülke arasında 2016'da imzalanan serbest trafik dolaşımı anlaşmasının süresinin geçtiğimiz 15 Eylül'de dolmasının ardından Kosova hükümeti ülkede sadece Kosova plakalı araçların dolaşımının mümkün olacağını açıklayarak ülkeye girmek isteyen Sırbistan plakalı araçlara yönelik geçici plaka şartı getirmişti. Kosova'nın araç plakası konusunda karşılıklılık ilkesi esasınca aldığı kararın ardından ülkenin kuzeyindeki Sırpların yoğun olarak yaşadığı bölgede tansiyon yükselmişti. Hükümetin söz konusu kararı uygulamak için Kosova ile Sırbistan arasındaki sınır kapılarına silahlı özel polis birimleri göndermesini protesto eden Sırplar gösteri düzenlemiş, sınır kapılarına giden yolları kamyonlarla kapatmıştı. Kosova, Sırbistan yönetiminin Kosova plakalı araçların Sırbistan’dan geçmesine yıllardır izin vermemesine karşı aldığı karar kapsamında Sırbistan plakalı araçların Kosova’ya girmesine izin vermezken, Sırbistan’dan Kosova’ya girmek isteyen araçlara geçerliliği 60 gün olan geçici plaka veriyordu.

AB devreye girmişti
Araçların sınır geçişiyle ilgili yaşanan plaka krizinde AB devreye girerken, Belçika'nın başkenti Brüksel'de iki ülke temsilcileri ve AB yetkilileri arasında 2 gün süren müzakereler sonucunda anlaşma sağlanmıştı. 12 gün süren gerginliğin ardından Brüksel’de araç plakalarına yönelik varılan anlaşma uygulanmaya başlanmıştı. Anlaşma uyarınca sınırdaki Kosova polisi geri çekilmiş, NATO Barış Gücü (KFOR) Jarinje ve Brnjak sınır kapılarının bulunduğu bölgede farklı noktalara konuşlanmıştı.