Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) ve Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Ocak ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Verilerin giyim, kira, haberleşme hizmetleri ve eğitim harcamaları grubunun enflasyonu düşürücü veya sınırlayıcı rol oynadığını söylediğini belirten Çetin, "Ocak ayında en yüksek artış gösteren ürün yüzde 340 oranıyla yurt içi turlar, yüzde 95 ile çorap, yüzde 87 ile otel ücreti, yüzde 71 ile sıcak içecekler, yüzde 70 ile elektrik ücretidir" dedi.
"Enerjide yüzde 27 enflasyon"
2022 Ocak ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE'de yüzde 11,10, Yİ-ÜFE'de yüzde 10,45 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 48,69, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 93,53 olduğuna değinen Başkan Çetin, "TÜİK'e göre Ocak ayında aylık enflasyon; enerjide yüzde 27, meyve ve sebzede yüzde 20, genel gıda grubunda yüzde 10, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 6,4, sigara, alkollü içki ve altın grubunda yüzde 17, kirada yüzde 2,7, genel hizmet grubunda yüzde 7,8'dir. Yıllık enflasyon ise enerjide yüzde 76, meyve ve sebzede yüzde 43, genel gıda grubunda yüzde 55, giyimde yüzde 25, dayanıklı mallarda yüzde 56, kirada yüzde 13,8, genel hizmet grubunda yüzde 29,5'dur" dedi.
"En yüksek artış yurt içi turlarda"
Verilerin giyim, kira, haberleşme hizmetleri ve eğitim harcamaları grubunun enflasyonu düşürücü veya sınırlayıcı rol oynadığını söylediğini belirten Çetin, "Diğer taraftan TüİK'in açıkladığı giyim enflasyonu ile madde sepetinde yer alan ürünlerin fiyatlarındaki değişim arasında farklılıklar görülmektedir. Ocak ayında en yüksek artış gösteren ürün yüzde 340 oranıyla yurt içi turlar, yüzde 95 ile çorap, yüzde 87 ile otel ücreti, yüzde 71 ile sıcak içecekler, yüzde 70 ile elektrik ücretidir. Fiyatı en fazla düşen ürünler ise yüzde 96 ile scooter, yüzde 36 ile muz, yüzde 29 ile yurt ücreti, yüzde 23 ile sabun, yüzde 22 ile eşarp, yüzde 19 ile bilgisayar ekipmanları olmuştur" diye konuştu.
Üretici üzerindeki maliyet baskısına değinen Çetin, "Yİ-ÜFE ise 2022 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 10,45 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 93,53 olmuştur. Yİ-ÜFE'de enerji fiyatları aylık yüzde 10, yıllık yüzde 138 artmış görünmektedir. Üretici üzerindeki maliyet baskısı devam etmektedir. Kömür, petrol gibi temel girdilerde küresel enflasyona ve daha önemlisi döviz kurunda Ekim-Aralık dönemindeki çıkışa bağlı yüksek maliyet artışları devam etmektedir" şeklinde konuştu.
"Enerji fiyatları maliyet enflasyonuna yansımaya devam edecek"
Enerji fiyatlarının maliyet enflasyonuna yansıyacağını söyleyen Çetin, "Ne yazık ki Eylül ayından bu yana enflasyon tehlikesine ve enflasyonun orta sınıfla birlikte KOBİ'lerde de erimeye yol açacağına yönelik uyarılarımız haklı çıkmıştır. Elektrik ve doğal gaz zamları maliyet enflasyonuna yansımaya devam edecektir. Acilen enerji fiyatlarının düşürülmesi, KDV ve ÖTV indirimleriyle temel girdi maliyetlerinin düşürülmesi yönünde adımlar atılması gereklidir" dedi.
En yüksek artışın konut grubunda gerçekleştiğine değinen Çetin, "Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık bazda yüzde 11,36, yıllık bazda yüzde 52,75 olarak gerçekleşmiştir. Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış yüzde 23,36 ile kira, elektrik, doğal gaz faturalarını da içeren "konut" grubunda olmuş, bunu yüzde 21,76 ile "alkollü içecekler ve tütün" ve yüzde 11,71 ile "ulaştırma" harcama grupları izlemiştir. Giyim ve ayakkabı grubunda ise yüzde 0,18'lik düşüş gözlenmiştir. Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış yüzde 73,17 ile "ulaştırma", yüzde 58,39 ile "ev eşyası" ve yüzde 57,49 ile "konut" gruplarında gerçekleşmiştir. Giyim enflasyonundaki farklılaşmanın TÜİK verilerinden kaynaklanması muhtemeldir" şeklinde konuştu.
"Bölge enflasyonu Türkiye ortalamasının üzerinde"
Batı Akdeniz enflasyonunun ülke ortalamasının üzerinde olduğunu belirten Çetin, "Bölgemizde enflasyonun aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmüştür. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda on üçüncü, yıllık bazda ise sekizinci sırada yer almıştır" ifadelerini kullandı.