Türkiye'den Avrupa Birliği’ne (AB) yapılan başvurunun itiraz süresi dolmak üzere. İstanbul merkezli Uluslararası Döner Federasyonu’nun başvurusu sonrası Almanya'daki üreticiler, 10 ayrı itiraz dilekçesi sundu.
Türkiye’nin tescil talebi, dönerin sadece belirli standartlara göre üretimini değil, aynı zamanda dönerin ne şekilde adlandırılacağını da kapsıyor. Başvuruda, dönerin yalnızca 55 santimetre uzunluğunda bir bıçakla kesilebileceği, etin yaşının belirli standartlarda olması gerektiği ve baharat içeriğine dair detayların belirtilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Almanya’da döner üretiminde daha genç hayvanlar kullanılmakta, kıyma miktarı ve baharat oranları ise Türkiye'den farklılık göstermekte. Ayrıca, Almanya'daki döner endüstrisi 1992’den beri regüle edilmiş ve kalite standartları belirlenmişti. Ancak, bu standartların yaygın olarak ihlal edildiği biliniyor.
Döner Fiyatları ve İsim Değişikliği
Tescil kararının kabul edilmesi durumunda, dönerin maliyetlerinde önemli artışlar öngörülüyor. Daha uzun süre beslenen hayvanların getireceği ek masraflar nedeniyle döner fiyatlarının artabileceği belirtiliyor. Bu değişikliklerin ardından, üreticiler dönere yeni bir isim vermek zorunda kalabilir. 'Drehspiess' yani 'Dönen şiş' gibi alternatif isimler gündemde.
Kültürel ve Ekonomik Etkiler
Döner, Almanya’da günlük yaşamın önemli bir parçası ve Türk-Alman kültürel ilişkilerinin bir sembolü olarak kabul ediliyor. Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, dönerin Almanya'nın ulusal yemeği haline geldiğini belirtmişti. Dönerin yıllık tüketim miktarı 400 ton ve sektörün yıllık cirosu 2,4 milyar euro olarak hesaplanıyor.
Uzlaşının Mümkün Olup Olmadığı
İtiraz süresi sona erdiğinde, tarafların uzlaşı görüşmelerine davet edilmesi bekleniyor. Altı aylık bir görüşme dönemi sonrası bir uzlaşı sağlanamazsa, AB tek taraflı olarak tescil kararını verebilir. Daha önce Almanya, İtalya'nın 'Pizza Neapolitan' tesciline itiraz etmiş ve İtalya, tarifteki un tipinden geri adım atmıştı.
Halihazırda 68 tescillenmiş ürün bulunuyor. Türkiye'nin kahve, lokum, baklava ve yoğurt gibi ürünler için de geleneksel ürün adı talepleri mevcut, ancak bu süreçler henüz başlamadı.