Mersin Büyükşehir Belediyesi, Engelliler ve Sağlık Hizmetleri Dairesi koordinesinde yürütülen, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısına yardımcı olan ve dikkat performansı ölçümü yapan Moxo Dikkat Performans Testini ücretsiz olarak uygulamaya devam ediyor.

Büyükşehir Belediyesi uzman psikologları eşliğinde 6 yaş ve üzeri çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olup olmadığının anlaşılmasını sağlayan test, şimdiye kadar 400'ün üzerinde çocuğa uygulandı. Testin sonucunda oluşturulan rapora göre aileler detaylı bilgilendirilerek, gerekli görülmesi durumunda ilgili kuruluşlara yönlendiriliyor. Yüksek maliyetli olan test, Büyükşehir Belediyesi Polikliniğinde ücretsiz yapılıyor. Büyükşehir Belediyesi, kamu kurumları arasında bu testi uygulayan tek kurum olma özelliğini taşıyor.

Moxo ölçümleri sayesinde erken teşhis yapılıyor

Uzman Klinik Psikolog Yücel Şavklı, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun çocukluk çağında başlayan, ergenlikte ve yetişkinlikte de devam edebilen, odaklanmada ve dikkatini vermede güçlük, davranış kontrolünde zorluk ve aşırı hareketlilik olarak nitelendirilen bir hastalık olduğunu belirterek, bireyin ailesini ve sosyal çevresini de etkilediğini söyledi. Şavklı, Moxo testinin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun değerlendirilmesinde tanıya yardımcı bir ölçüm aracı olduğunu ifade ederek, "Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun üç temel alt alanı vardır; dikkat, dürtüsellik ve hiperaktivite. Bu alanlarla beraber Moxo bir de ek zamanlama kriteri getiriyor ve dört temel alanı; yaş, cinsiyet normuyla değerlendirerek durumunu kıyaslayabiliyoruz. Bunun beraberinde zaman etkisini görebildiğimiz bir skala var. Bir sınav üzerinden örnek verecek olursak; "dikkat sınavın başında nasıl, sonlara doğru nasıl" bunları görebiliyoruz. Beraberinde yine Moxo'nun ayrı bir tarafında olan çeldirici etkisini görebiliyoruz. Görsel, işitsel ve karma çeldiricilerin; dikkat, zamanlama, dürtüsellik ve hiperaktivite alanlarına etkisini tek tek değerlendirebiliyoruz" dedi.

Dikkat, dürtüsellik, hiperaktivite ve zamanlama alanlarının görsel, işitsel ve karma çeldiricilerden etkileniş biçimi, aralarındaki korelasyon ve dalgalanmaların olup olmadığını ölçümleyebildiklerini, kişisel profile uygun olarak güçlü yönler ve güçlendirilmesi gereken yönler hakkında da bilgi edinebildiklerini söyleyen Şavklı, "Bu ölçümler sayesinde erken teşhis sağlıyoruz. Projemizin başlangıç kaynağı da aslında buydu" diye konuştu.

"Moxo testini Türkiye'de ilk defa ücretsiz uygulayan kurumuz"

Uzman Psikolog Şavklı, Moxo testi sonucunda oluşturdukları raporu aileyle detaylıca paylaştıklarını belirterek, şöyle devam etti: "Raporun durumuna göre ihtiyaç halinde bu raporla bir hastaneye veya bir uzman doktora, psikiyatriste yönlendirme yapıyoruz veya evde alınabilecek önlemleri anlatıyoruz. Biliyoruz ki Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun tedavisinde aile, anne, baba ve öğretmen eğitimi çok büyük rol oynuyor. Evde alınabilecek önlemleri, metotları aktarıyoruz. Toplu olarak da anne-baba eğitimleri, okullarda ve kliniğimizin eğitim salonunda programlar yürütüyoruz. Programımızı ilk pandemi öncesi başlatmıştık. Pandeminin araya girmesi, yasaklar, çocukların evde kalması vesaire ilerleme hızımızı bayağı bir yavaşlattı. Genel anlamda baktığımızda bugüne kadar 400'ün üzerinde kişiye ulaştığımızı görebiliyoruz. Bu gerçekten güzel bir rakam. Moxo testini devlet kurumu olarak Türkiye'de ilk defa ücretsiz uygulayan kurum, bizim kurumumuz. Moxo testi, özelde ciddi rakamlara yapılabilen bir test. Bunu ücretsiz olarak vatandaşın kullanımına sunabilmek, özellikle dezavantajlı grubun ulaşılabilirliğini sağlamış olmak adına çok güzel sonuçlar aldığımız bir noktadayız."

Şavklı, pandeminin etkisinin azalmasıyla birlikte Moxo testi uygulama hızını artırdıklarını belirterek, "Uygulamaya katılmak isteyen vatandaşlarımız Mersin Büyükşehir Belediyesi Polikliniğine 0 324 232 00 72 numaramızdan arayarak kayıt oluşturabilirler" dedi.

"Hiç arkadaşı yokken şimdi 5-6 arkadaşı oldu"

12 yaşındaki oğlunda 2'nci sınıftan bu yana bazı belirtiler gözlemlediğini belirten Ayfer Özbaydağ ise okuldan zaman zaman şikayetler aldıklarını söyledi. Ardından kontrol için oğlunu doktora götürdüğünü anlatan Özbaydağ, "Doktor tanı koyduktan sonra benden dikkat ve performansı ölçen bir test istedi. Bunun adı Moxo. Ben de "nerede yaptırabilirim" diye araştırdım. Mersin Büyükşehir Belediyesinin bu testi ücretsiz uyguladığını öğrendim. Hemen başvurdum" diye konuştu.

25 dakika süren Moxo testiyle oğlunun dikkat, zamanlama, hareket ve dürtüselliğinin ayrı ayrı ölçüldüğünü vurgulayan Özbaydağ, "Hepsi kırmızı düzeyde çıkınca biz bir tedavi sürecine başladık. İlaç tedavisi ve terapinin yanı sıra beyin egzersizleri ve fiziksel egzersizleri bir arada yürüttük. Çok iyi sonuçlar elde ettik. Hiç arkadaşı yokken şimdi 5-6 arkadaşı oldu. Sürecimiz devam ediyor. Bu testi dışarıda yaptırmak isteseydim 1-2 yıl önceki fiyatı 550 TL'ydi. Şu an ne kadardır bilmiyorum, çünkü testin sürecini hala Mersin Büyükşehir Belediyesinde devam ettiriyorum. Bir anne olarak çocuğunda böyle şüphe ve belirtiler gözlemleyen ailelere Mersin Büyükşehir Belediyesinin bu hizmetinden yararlanmalarını tavsiye ederim" ifadelerini kullandı.